Dna moczanowa

Dna moczanowa - zapalenie stawów spowodowane krystalizacją moczanu sodu w płynie stawowym, fagocytozą kryształów i powstawaniem ich złogów w tkankach stawowych oraz w innych tkankach i narządach. Przyczynia się do tego hiperurykemia, czyli podwyższone stężenie kwasu moczowego w surowicy >7 mg/dl. Proces zapalny w stawach może mieć charakter ostry (napad dny) lub przewlekły, prowadzący do postępującego uszkodzenia chrząstki stawowej i kości. Przebieg choroby dzieli się na 4 fazy: hiperurykemię bezobjawową, napady zapalenia stawów, okresy międzynapadowe i dnę przewlekłą (guzkową).

Sposoby kontrolowania choroby: leczenie i monitorowanie

  • Regularne przyjmowanie leków obniżających stężenie kwasu moczowego w osoczu
  • Modyfikacja stylu życia (patrz: profilaktyka wtórna)
  • Regularne sprawdzanie współistnienia innych chorób - niewydolności nerek, choroby niedokrwiennej serca, udaru mózgu, nadciśnienia tętniczego, cukrzycy.
  • Unikanie przyjmowania kwasu acetylosalicylowego i diuretyków pętlowych i tiazydowych, które zwiększają stężenie kwasu moczowego w osoczu.

 

Profilaktyka wtórna

  • Zmniejszenie masy ciała, szczególnie u osób z nadwagą i otyłych
  • Stosowanie diety ubogopurynowej
  • Unikanie picia alkoholu (zwłaszcza piwa) i palenia tytoniu
  • Zwiększenie aktywności fizycznej
GRUPY PRODUKTÓW

Produkty zbożowe

ZALECANE

- wszystkie:
pieczywo z mąki z pełnego przemiału, żytnie, razowe, orkiszowe
makarony i kasza
ryż biały i brązowy płatki kukurydziane, owsiane, orkiszowe, gryczane, jaglane, ryżowe

NIEZALECANE

- duże ilości produktów z oczyszczonej mąki np. kajzerki, bagietki, pieczywo tostowe

Mleko i produkty mleczne, jajka

ZALECANE

- mleko do 2% tłuszczu
- naturalne jogurty, kefiry i maślanki
- chude sery twarogowe
- umiarkowane ilości sera żółtego
- 7 jaj tygodniowo dla osób zdrowych, niechorujących na cukrzycę, nadciśnienie lub hipercholesterolemię

NIEZALECANE

- tłuste sery twarogowe
- sery podpuszczkowe, topione
- mleko > 2% tłuszczu
- jaja smażone na dużej ilości tłuszczu

Mięso i wędliny
Ryby i owoce morza

ZALECANE

- w ograniczonej ilość mięso wieprzowe, wołowe i drobiowe gotowane w dużej ilości wody

- dorsz, makrela, sandacz, mintaj, łosoś w ograniczonych ilościach

NIEZALECANE

- podroby (szczególnie wątroba i śledziona wołowa)
- wędliny wysoko przetworzone
- konserwy i galarety mięsne
- wędliny o wysokim stopniu przetworzenia
- mocne wywary z kości i mięsa
- wędzonki
- mięsa peklowane
- duże ilości mięsa smażonego na dużej ilości tłuszczu
- wędzone, smażone, panierowane
- duże ilości ryb i owoców morza


Tłuszcze

ZALECANE

- oleje roślinne: lniany, rzepakowy, słonecznikowy, z pestek winogron, wiesiołka

NIEZALECANE

-

Warzywa

ZALECANE

- wszystkie krajowe warzywa
- umiarkowane ilości strączków (ciecierzyca, soczewica, fasola, bób) i szpinaku

NIEZALECANE

- duże ilości strączków i szpinaku

Owoce

ZALECANE

- wszystkie krajowe owoce

NIEZALECANE

Orzechy i nasiona

ZALECANE

- wszystkie 

NIEZALECANE

Przyprawy, sosy i dodatki

ZALECANE

- wszystkie 

NIEZALECANE

Napoje

ZALECANE

- herbaty owocowe i ziołowe
- soki 100% owocowe i warzywne
- woda mineralna

NIEZALECANE

- alkohol (zwłaszcza piwo)
- mocna kawa i herbata
- słodzone napoje gazowane

W jakich sytuacjach zgłosić się do lekarza

Do lekarza należy zgłosić się gdy wystąpi napad dny, objawiający się nagłym, bardzo silnym bólem i obrzękiem stawu, z widocznym rumieniem wokół tego stawu i napiętą, błyszczącą skórą tej okolicy.